Boekrecensie | Wat ons niet zal doden (Millennium IV)

Bron: Goodreads

'Dat het altijd de verkeerde mensen zijn die een slecht geweten hebben. Degenen die het lijden in de wereld hebben veroorzaakt maken zich er niet druk om. Maar degenen die zich inzetten voor het goede krijgen last van een knagend geweten.'

Dit boek is niet zonder slag of stoot tot stand gekomen. De originele Millennium-trilogie is geschreven door Stieg Larsson, die helaas overleed voordat zijn boeken werden gepubliceerd en enorme bestsellers werden. Door een maas in de wet kreeg Larsson's vriendin geen cent en ging al het geld naar zijn vader en broer. Toen bekend werd dat David Lagercrantz een vervolg zou schrijven, was ik dan ook sceptisch. Het voelde onnodig en zelfs een beetje als geldklopperij. Aan de andere kant vond ik ook weer fijn dat Lisbeth Sallander, één van de interessantste personages in het thrillergenre, weer terug zou keren in een nieuw avontuur. Terwijl ik nog in dubio was of ik hier mijn geld aan uit wilde geven, kreeg ik het fijne bericht dat ik een prijsvraag van Hebban had gewonnen en het boek via uitgeverij AW Bruna thuisgestuurd kreeg. Dit leek me een uitgelezen kans om op een neutrale manier mijn mening te vormen.


Waar gaat het over?
Over naar het boek zelf. Millennium, het tijdschrift waar Mikael Blomkvist voor schrijft, verkeert in zwaar weer. Geruchten gaan dat Blomkvist zijn journalistieke talent is verloren en zijn beste tijd heeft gehad. Dan krijgt laatstgenoemde een telefoontje van Frans Balder, een professor gespecialiseerd in Artificial Intelligence (AI), die zijn verhaal kwijt wil omdat hij vermoedt dat hij in gevaar is. Mikael begeeft zich midden in de nacht naar zijn huis; het begin van een serie onverwachte gebeurtenissen.

Wat vond ik ervan?
Lagercrantz heeft de karakters knap gevangen. Je kunt goed zien dat hij veel tijd heeft doorgebracht met de originele trilogie. Lisbeth is nog steeds een heerlijk eigenwijze hacker en Mikael is zoekende naar een nieuwe uitdaging. Toch lijkt het alsof Lagercrantz zijn vingers lange tijd niet durfde te branden aan het personage van Lisbeth: ze is amper aanwezig in de eerste helft van het boek. Daarnaast miste ik wat interactie tussen Mikael en Lisbeth.

De uitgebreide karakterbeschrijvingen zijn misschien wel het sterkste van Larsson's originele trilogie. Hij omschreef de karakters op zo'n realistische manier dat je automatisch met ze meevoelde en -leefde. In dit deel blijven de karakters wat vlak. Lagerkrantz probeert de uitgebreide beschrijvingen over te nemen, we weten zelfs de achtergrond van een taxichauffeur, maar op de één of andere manier komen ze niet tot leven.

Opvallend is de nieuwe invalshoek. Het gaat niet meer over mannen die vrouwen haten, maar over Artifical Intelligence. Ik vond dit een slimme en interessante zet, omdat het een erg actueel onderwerp is. Ook de nieuwe schurk vond ik fascinerend. Daar had ik wel iets meer over willen lezen en dan vooral vanuit het personage zelf in plaats van uit de mond van andere personages.

Mijn grootste punt van kritiek is dat ik spanning miste. Larsson deinsde er niet voor terug om lompe scènes tot in detail te beschrijven, waardoor je het gevoel kreeg dat je er middenin zat. Lagerkrantz schrijft van cliffhanger naar cliffhanger, soms zelfs meerderen in één hoofdstuk, maar lost de daardoor opgebouwde verwachtingen niet helemaal in. Een aantal cruciale momenten vinden zelfs 'buiten beeld' plaats en worden pas achteraf aan de lezer verteld.

Het eindoordeel
Dit nieuwe deel in de Millennium-serie is wat mij betreft een knappe poging, maar niet helemaal geslaagd. Het is vloeiender geschreven dan de oorspronkelijke boeken, maar de karakters missen diepgang. Ik wilde weer diep in de hersenspinsels en gedachtekronkels van Lisbeth Salander duiken en die kans kreeg ik in dit boek niet. Daarnaast zat ik minder op het puntje van mijn stoel dan bij de vorige boeken. Wel ben ik aangenaam verrast door de kant die het verhaal opgaat en de nieuwe personages. En ik moet eerlijk toegeven dat ik toch een beetje nieuwsgierig ben naar een volgende deel.

Waardering: 3/5